Hỏi về kinh trường bộ-Pali

[Cavoi]

Rất có thể là như vậy.

Đạo hữu cho tôi hỏi điều này;trong kinh đại niệm xứ;mục quán thọ có câu như sau:

Như vậy vị ấy sống quán thọ trên các nội thọ; hay sống quán thọ trên các ngoại thọ; hay sống quán thọ trên cả các nội thọ, ngoại thọ.

Ngoại thọ ở đây có nghĩa là gì ạ?Có phải là cảm giác của người khác không?Vậy thì làm sao có thể quán được ngoại thọ ạ?

[hlich]

nói chung mình có thể biết cảm giác người khác qua sắc diện và cử chỉ?

[Cavoi]

vii) Thế nào là bốn pháp rất khó thể nhập? Bốn định: Xả phần định, chỉ phần định, thắng phần định, quyết trạch phần định. Ðó là bốn pháp rất khó thể nhập.

(Kinh thập thượng-trường bộ)

Thưa hiền giả thế nào là xả phần định?
Thế nào là chỉ phần định?
Thế nào là thắng phần định?
Thế nào là quyết trạch phần định?

Tại sao chúng lại được gọi là những phần định?

Lành thay nếu hiền giả giải đáp.

[hlich]

phần định là định đưa đến, xả phần định là định đưa đến xả

mình nghĩ "bốn pháp rất khó thể nhập" ở đây là "bốn tu tập thiền định", được giải thích ở bộ kinh trước, Kinh Phúng tụng

[Cavoi]

Mình muốn hỏi một số đoạn thuộc kinh Tệ-túc
(Pàyàsi sutta) (trường 23)

15. - Này Tôn chủ, tôi sẽ hỏi Ngài, nếu Ngài xem có thể được, Ngài hãy trả lời. Này Tôn chủ, khi Ngài nghỉ trưa, Ngài có chấp nhận Ngài có thấy những cảnh mộng hoan lạc ở vườn, ở rừng, ở đồng bằng, ở ao hồ không?

- Tôn giả Kassapa, tôi xác nhận khi đi nghỉ trưa, tôi có thấy những cảnh mộng hoan lạc ở vườn, ở rừng, ở đồng bằng, ở ao hồ.

- Trong khi ấy, có phải Ngài được một số người hầu hạ một bên, những người gù lưng, thấp lùn, thiếu phụ và con gái?

- Vâng, Tôn giả Kassapa, trong khi ấy, tôi được một số người hầu hạ một bên, những người gù lưng, thấp lùn, thiếu phụ và con gái.

- Và họ thấy linh hồn của Ngài đi ra hay đi vào không?

- Tôn giả Kassapa, thưa không.

- Này Tôn chủ, họ không thấy linh hồn của Tôn chủ đi ra hay đi vào, thời làm sao Ngài có thể thấy linh hồn một người chết đi vào hay đi ra được? Này Tôn chủ, sự kiện là như vậy nên tôi chấp nhận: "Có đời sau, có các loại hóa sanh, hành vi thiện ác có quả báo."

Hiền giả;hai ví dụ này có thể tương ưng được với nhau?Chết cũng giống như một giấc mộng ư?Và tái sinh cũng như xuất hiện trong mơ ư?Và tất cả chúng ta khi còn vô minh;đều như nằm mộng cả ư?Trong đoạn này có nhắc đến linh hồn?Phải chăng là ngài Kumàra Kassapa đã vướng vào ngã kiến?

[hlich]

ở đoạn trước vương tử Payasi, thiên về đoạn kiến, củng cố kiến giải của mình khi nói về sự không thấy linh hồn của người vừa mới chết đi tái sinh

linh hồn ở đây mình có thể hiểu là thức; dĩ nhiên mắt trần không thể thấy thức được, cho nên tôn giả Kassapa mới vặn hỏi Payasi về giấc mộng ngủ trưa của Payasi; mộng là thức, chỉ có Payasi biết được mộng của mình xảy ra; các người hầu cận không thấy được; họ không thấy nhưng không thể kết luận giấc mộng của Payasi không có

mục đích của tôn giả Kassapa là thay đổi thái độ thiên về đoạn kiến của Payasi thôi; nếu linh hồn được hiểu là ngã, điều đó không có nghĩa tôn giả Kassapa chấp ngã trong cuộc tranh luận với Payasi; mình chỉ có thể kết luận là với phật giáo đoạn kiến còn tệ hại hơn thường kiến (ngã kiến)?

sự sống không là sự sống nếu không có cái chết; sự sống thì như mộng vì không có gì mình nắm bắt được; chúng ta vô minh vì luôn tìm cái gì đó để nắm bắt để mà cảm thấy an toàn, an ủi hơn?

[Cavoi]

Cảm ơn hiền giả. Cũng trong đoạn đầu cuộc đối thoại này:

"5. Sau khi ngồi xuống một bên, vua Pàyàsi thưa với tôn giả Kumàra Kassapa:

- Tôn giả Kassapa, tôi có chủ thuyết và tri kiến như sau: "Không có đời sau, không có các loại hóa sanh, hành vi thiện ác không có quả báo."

- Này Tôn chủ, tôi không thấy, không nghe quan điểm như vậy, tri kiến như vậy. Sao Tôn chủ lại nói: "Không có đời sau, không có các loại hóa sanh, hành vi thiện ác không có quả báo"? Thưa Tôn chủ, tôi sẽ hỏi Tôn chủ một vài câu hỏi. Tôn chủ hãy tùy theo đó mà trả lời. Tôn chủ nghĩ thế nào? Mặt trời và mặt trăng này, chúng thuộc thế giới này hay thế giới khác? Chúng thuộc chư Thiên hay loài Người?

- Tôn giả Kassapa, mặt trời và mặt trăng thuộc thế giới khác, không phải thế giới này, chúng thuộc chư Thiên, không thuộc loài Người.

- Này Tôn chủ, sự kiện là như vậy, cần phải chấp nhận rằng: "Có đời sau, có các loại hóa sanh, hành vi thiện ác có quả báo"."

Thưa hiền giả;vì sao ngài Kassapa có thể nói Mặt Trăng và Mặt Trời thuộc thế giới khác?Tại sao có thể nói Mặt Trăng và Mặt Trời thuộc chư Thiên?Và dù có như vậy;thì tại sao vì vậy mà lại phải chấp nhận rằng có đời sau;có các loại hóa sanh;hành vi thiện ác có quả báo?Tôi không được rõ ràng đoạn này lắm;nhờ hiền giả giải đáp hộ.Xin cảm ơn

[hlich]

như đ/h thấy đó, đây là một ví dụ của tôn giả Kassapa trong nhiều ví dụ để tranh luận với vương tử Payasi; có vài nhận xét về ví dụ này,
1. ví dụ này để biện minh có thế giới khác
2. câu dịch "không có đời sau", ở bản dịch anh ngữ của một người dịch có tiếng tăm, bà Rhys Davids, thì lại là "neither is there any other world" - "không có thế giới khác"
3. theo bà Rhys Davids thì các ví dụ của tôn giả Kassapa không được cụ thể lắm, tuy đủ cho cuộc tranh luận

đ/h đến đây xem nếu rành anh ngữ,

http://buddhistlibraryonline.org/en/the ... ayasi.html

kiến giải mặt trời mặt trăng thuộc thế giới khác, thuộc về chư thiên rất thường thấy trong các chuyện cổ tích của nhiều nước đông lẫn tây; kiến giải này đ/h thấy có điều gì bất thường với phật giáo?

[Cavoi]

Đạo hữu;tôi đọc kinh phúng tụng và kinh thập thượng;hình thức trình bày rất giống như quyển đạo vô ngại giải thuộc tiểu bộ kinh;chẳng hay hai kinh này có phải là nguồn gốc của đạo vô ngại giải(khai triển chi tiết ra) hay không?Ý kiến của đạo hữu về vấn đề này thế nào?

[hlich]

ừ mình nghĩ cũng có thể như vậy; các bộ kinh trường, trung, tương ưng, tăng chi, tiểu, sự sắp xếp trong cách gọi như vậy làm mình nghĩ trường bộ là dài nhất té ra là hoàn toàn ngược lại

kinh phúng tụng, thập thượng, và vô ngại giải đạo được coi là những tiền thân của vi diệu pháp

mời đ/h

[Cavoi]

ừ mình nghĩ cũng có thể như vậy; các bộ kinh trường, trung, tương ưng, tăng chi, tiểu, sự sắp xếp trong cách gọi như vậy làm mình nghĩ trường bộ là dài nhất té ra là hoàn toàn ngược lại

kinh phúng tụng, thập thượng, và vô ngại giải đạo được coi là những tiền thân của vi diệu pháp

mời đ/h

Đạo vô ngại giải tương truyền là do ngài Sariputta giảng;nhưng cũng có thể là do đệ tử của ngài Sariputta;hoặc tổng hợp của chư tỳ kheo thời đức Phật;hoặc được tổng hợp sau đó...Điều lạ là quyển Thanh Tịnh Đạo của ngài Phật Âm "trích thoải mái" trong đạo vô ngại giải vậy mà xem ra đạo vô ngại giải có vẻ không được nổi tiếng lắm như Thanh Tịnh Đạo;thậm chí một số người trùng tuyên trường bộ kinh lại ko chấp nhận đạo vô ngại giải;apadana;phật sử và hạnh tạng?

Hiền giả;tôi đọc kinh phúng tụng có hai câu như thế này:

Thế nào là hai pháp:....

viii) Nhập tội thiện xảo và xuất tội thiện xảo.

ix) Ðẳng chí thiện xảo và xuất khởi đẳng chí thiện xảo.

nghĩa những câu này là thế nào?

[hlich]

thiện xảo là rành biết
1. các điều sái quấy (nhập tội) và cách sửa sai (xuất tội)
2. cách nhập các thiền xứ và cách xuất các thiền xứ

thường chỗ nào khó hiểu thì mình tra các bản dịch anh ngữ, đ/h có điều kiện làm như vậy không?