MÃ TỔ NGỮ LỤC
Đã gửi: 20/10/09 23:53
MÃ TỔ
Thiền sư Đạo Nhất họ Mã, người huyện Thập Phảng thuộc Hán Châu, xuất gia ở chùa La Hán tại ấp nhà. Sư có dung mạo kỳ dị : Dáng đi như trâu, mắt nhìn như cọp , lưỡi lè quá mũi , lòng bàn chân có hình hai bánh xe. Thuở nhỏ sư xuống tóc với hòa thượng Tu Châu Đường , thọ cụ túc giớI với luật sư Du Châu Viên.
Năm Khai Nguyên đời Đường sư tập định ở viện Truyền Pháp núi Hành Nhạc . Nơi đây sư gặp hòa thường Hoài Nhượng . Hoài Nhượng biết là pháp khí , hỏi
- Đại Đức tọa thiền để làm gì?
Sư đáp
- Để làm Phật.
Hoài Nhượng liền nhặt một viên gạch mài trước am sư. Sư hỏi
- Mài gạch để làm gì?
Hoài Nhượng đáp
- Để làm kính.
Sư nói
- Mài gạch sao thành kính được?
Đáp
- Mài gạch không thành kính được, tọa thiền há thành Phật được sao?
Sư hỏi
- Vậy thì sao mới phải?
Hoài Nhượng nói
- Như bò kéo xe, xe không đi thì đánh xe là phải hay đánh bò là phải?
Sư không biết nói sao, Hoài Nhượng lại nói
- Ông học tọa thiền hay học tọa Phật? Nếu học tọa thiền thì Thiền không dính chi đến việc nằm ngồi. Nếu học tọa Phật thì Phật vốn chẳng có hình tướng nhất định. Cái pháp vô trụ, không nên buông bắt. Nếu chấp cái tướng ngồi thì không đạt được cái lẽ đó.
Sư nghe lời khai thị như uống đề hồ, sụp lạy mà hỏi :
- Dùng tâm như thế nào thì hợp với vô tướng tam muội?
Hoài Nhượng đáp:
- Ông học pháp môn tâm địa như gieo hạt giống. Ta nói pháp yếu đó cũng như hạt mưa từ trời rơi xuống, nếu ông có cái duyên ứng hợp với nó sẽ thì thấy được đạo.
Sư lại hỏi
- Đạo không sắc tướng làm sao thấy được?
Hoài Nhượng đáp :
- Pháp nhãn của tâm địa thì thấy được đạo. Vô tướng tam muội cũng như vậy.
Sư hỏi:
- Có thành hoại không?
Hoài Nhượng đáp :
- Nương vào cái tướng thành hoại, tụ tán mà thấy đạo thì đó chẳng
phải là thấy đạo. Nghe kệ ta đây
Ruộng tâm nhiều hạt giống
Gặp mưa móc, mầm sanh
Hoa tam muội không tướng
Có đâu chuyện hoại thành.
Sư được khai ngộ, tâm trí siêu nhiên. Từ đấy theo hầu Hoài Nhượng suốt mười năm. Ngày càng tiến sâu vào lẽ huyền áo.
Xưa kia có lần lục tổ nói với Hoài Nhượng
- Ông Bát Nhã Đa La ở Tây Thiên có đoán rằng : dưới chân ngươi sẽ xuất hiện một con ngựa con , đạp chết thiên hạ.
Điều này ứng vào sư vậy.
Hoài Nhượng có 6 đệ tử, chỉ sư là được mật thụ tâm ấn.
Đầu tiên sư trụ ở núi Phật Tích ở Kiến Dương, sau dời về Lâm Xuyên, rồi lại đến núi Cung Công ở Nam Khang .
Bấy giờ có Liên Sư Lộ, tự Cung ngưỡng mộ đạo danh của sư tìm đến thọ học. Do đó học giả bốn phương qui tụ rất đông.
Hòa thượng Hoài Nhượng nghe tin sư xiển hóa ở Giang Tây , liền hỏi chúng
- Đạo Nhất thuyết pháp dậy chúng rồi à ?
Chúng thưa vâng. Hoài Nhượng nói :
- Thế mà ta không nghe ai tin cho hay cả.
Bèn sai một ông tăng
- Ngươi đến chờ lúc ông ấy thượng đường, chỉ hỏi “ Sao?” . Chờ xem ông ấy nói gì thì nhớ kỹ mà về đây thuật lại ta nghe.
Ông tăng y lời dậy, đến hỏi sư như thế. Sư đáp
- Từ vụ loạn rợ Hồ, ba mươi năm nay tương muối chẳng thiếu gì.
Ông tăng về thuật lại cùng Hoài Nhượng. Hoài Nhượng cho là được.
Hàng đệ tử nhập thất của sư có 139 người, mỗi người đều là tông sư một phương, chuyển hóa không cùng.
Tháng giêng năm Trinh Nguyên thứ tư , sư lên núi Thạch Môn , đi kinh hành trong rừng , thấy hang hố bằng phẳng , bèn bảo thị giả
- Thân xác hư nát của ta sẽ trả về đất này vào tháng tới.
Nói xong sư quay về. Sau đó thọ bệnh . Viện chủ hỏi
- Lâu nay hòa thượng mạnh khỏe thế nào?
Sư nói
- Ngày ngó Phật, tháng ngó Phật, Hai tháng một kỳ tắm gội
Nói xong sư ngồi kiết già mà tịch
Năm Nguyên Hòa, nhà vua tặng sư pháp hiệu “Đại Tịch Thiền Sư” Tháp đề “ Đại Trang Nghiêm”.
Thiền sư Đạo Nhất họ Mã, người huyện Thập Phảng thuộc Hán Châu, xuất gia ở chùa La Hán tại ấp nhà. Sư có dung mạo kỳ dị : Dáng đi như trâu, mắt nhìn như cọp , lưỡi lè quá mũi , lòng bàn chân có hình hai bánh xe. Thuở nhỏ sư xuống tóc với hòa thượng Tu Châu Đường , thọ cụ túc giớI với luật sư Du Châu Viên.
Năm Khai Nguyên đời Đường sư tập định ở viện Truyền Pháp núi Hành Nhạc . Nơi đây sư gặp hòa thường Hoài Nhượng . Hoài Nhượng biết là pháp khí , hỏi
- Đại Đức tọa thiền để làm gì?
Sư đáp
- Để làm Phật.
Hoài Nhượng liền nhặt một viên gạch mài trước am sư. Sư hỏi
- Mài gạch để làm gì?
Hoài Nhượng đáp
- Để làm kính.
Sư nói
- Mài gạch sao thành kính được?
Đáp
- Mài gạch không thành kính được, tọa thiền há thành Phật được sao?
Sư hỏi
- Vậy thì sao mới phải?
Hoài Nhượng nói
- Như bò kéo xe, xe không đi thì đánh xe là phải hay đánh bò là phải?
Sư không biết nói sao, Hoài Nhượng lại nói
- Ông học tọa thiền hay học tọa Phật? Nếu học tọa thiền thì Thiền không dính chi đến việc nằm ngồi. Nếu học tọa Phật thì Phật vốn chẳng có hình tướng nhất định. Cái pháp vô trụ, không nên buông bắt. Nếu chấp cái tướng ngồi thì không đạt được cái lẽ đó.
Sư nghe lời khai thị như uống đề hồ, sụp lạy mà hỏi :
- Dùng tâm như thế nào thì hợp với vô tướng tam muội?
Hoài Nhượng đáp:
- Ông học pháp môn tâm địa như gieo hạt giống. Ta nói pháp yếu đó cũng như hạt mưa từ trời rơi xuống, nếu ông có cái duyên ứng hợp với nó sẽ thì thấy được đạo.
Sư lại hỏi
- Đạo không sắc tướng làm sao thấy được?
Hoài Nhượng đáp :
- Pháp nhãn của tâm địa thì thấy được đạo. Vô tướng tam muội cũng như vậy.
Sư hỏi:
- Có thành hoại không?
Hoài Nhượng đáp :
- Nương vào cái tướng thành hoại, tụ tán mà thấy đạo thì đó chẳng
phải là thấy đạo. Nghe kệ ta đây
Ruộng tâm nhiều hạt giống
Gặp mưa móc, mầm sanh
Hoa tam muội không tướng
Có đâu chuyện hoại thành.
Sư được khai ngộ, tâm trí siêu nhiên. Từ đấy theo hầu Hoài Nhượng suốt mười năm. Ngày càng tiến sâu vào lẽ huyền áo.
Xưa kia có lần lục tổ nói với Hoài Nhượng
- Ông Bát Nhã Đa La ở Tây Thiên có đoán rằng : dưới chân ngươi sẽ xuất hiện một con ngựa con , đạp chết thiên hạ.
Điều này ứng vào sư vậy.
Hoài Nhượng có 6 đệ tử, chỉ sư là được mật thụ tâm ấn.
Đầu tiên sư trụ ở núi Phật Tích ở Kiến Dương, sau dời về Lâm Xuyên, rồi lại đến núi Cung Công ở Nam Khang .
Bấy giờ có Liên Sư Lộ, tự Cung ngưỡng mộ đạo danh của sư tìm đến thọ học. Do đó học giả bốn phương qui tụ rất đông.
Hòa thượng Hoài Nhượng nghe tin sư xiển hóa ở Giang Tây , liền hỏi chúng
- Đạo Nhất thuyết pháp dậy chúng rồi à ?
Chúng thưa vâng. Hoài Nhượng nói :
- Thế mà ta không nghe ai tin cho hay cả.
Bèn sai một ông tăng
- Ngươi đến chờ lúc ông ấy thượng đường, chỉ hỏi “ Sao?” . Chờ xem ông ấy nói gì thì nhớ kỹ mà về đây thuật lại ta nghe.
Ông tăng y lời dậy, đến hỏi sư như thế. Sư đáp
- Từ vụ loạn rợ Hồ, ba mươi năm nay tương muối chẳng thiếu gì.
Ông tăng về thuật lại cùng Hoài Nhượng. Hoài Nhượng cho là được.
Hàng đệ tử nhập thất của sư có 139 người, mỗi người đều là tông sư một phương, chuyển hóa không cùng.
Tháng giêng năm Trinh Nguyên thứ tư , sư lên núi Thạch Môn , đi kinh hành trong rừng , thấy hang hố bằng phẳng , bèn bảo thị giả
- Thân xác hư nát của ta sẽ trả về đất này vào tháng tới.
Nói xong sư quay về. Sau đó thọ bệnh . Viện chủ hỏi
- Lâu nay hòa thượng mạnh khỏe thế nào?
Sư nói
- Ngày ngó Phật, tháng ngó Phật, Hai tháng một kỳ tắm gội
Nói xong sư ngồi kiết già mà tịch
Năm Nguyên Hòa, nhà vua tặng sư pháp hiệu “Đại Tịch Thiền Sư” Tháp đề “ Đại Trang Nghiêm”.