Đúng vậy!Câu hỏi nghiêm túc với một vị luận về niết bàn là: "anh đã thực chứng bằng thánh đạo chưa?"binh đã viết:Niết Bàn là một trạng thái của tâm, ở đó mọi ý thức đều tịch diệt. Nhưng cái nhận biết sáng suốt thì thường hằng và tự chủ trong tĩnh lặng, thanh tịnh. (Thường, Lạc, Ngã, Tịnh)
Trạng thái này nằm ngoài ý thức, chỉ có thể đạt đến bằng trực nhận được mà thôi. Vì thế mọi nghiên cứu, suy diễn về Niết Bàn của các giáo sư đều sai hết.
Không phải một sự khiêu khích;nhưng đức phật chứng ngộ thánh đạo mới dám tuyên bố về niết bàn;lạc tối thượng.
Nhưng các nhà nghiên cứu phương tây có xu hướng thích dùng tư duy phân tích để mổ xẻ vấn đề!Việc này;vì họ với tư cách là những nhà nghiên cứu;nên không thể chê trách họ được;nhưng với một tu sĩ thì vấn đề lại khác đấy.
Không có khái niệm kinh sách nguyên thủy bạn ạ;vì thời đức Phật làm gì có chữ viết;mà chỉ có những bài giảng(suttanta-discourses) của đức Phật và các vị đệ tử bằng tiếng Magadhi cổ(?!) hoặc bằng ngôn ngữ địa phương của các tỳ kheo địa phương.Nhưng theo những gì tôi đã đọc;thì tôi cho rằng những tư tưởng nguyên thủy nằm chủ yếu trong kinh Nikaya Pali và kinh Agamas hệ Sanskit;dĩ nhiên cả trong những bản kinh đại thừa nữa.Và tất cả các bộ kinh dù là Nikaya hay Agamas;hay Đại Thừa đều có những yếu tố phi nguyên thủy xen kẽ nguyên thủy mà người đọc có thể cảm nhận được. 
Kính các bạn Thiền và giáo lý Phật Giáo Nam Truyền