Thiền hoa

[Thien Nhan]

70. Thiền lý của tách trà.

Nam Ẩn là một thiền sư Nhật Bản sống dưới thời Minh Trị (1868-1912). Một hôm, có một vị giáo sư đại học đến hỏi thiền. Thiền sư lấy trà ra đãi khách. Ông rót nước trà vào tách của khách cho đến khi tách đầy mà vẫn tiếp tục rót.

Vị giáo sư trợn mắt trừng trừng, nhìn nước trà tràn khỏi tách cho đến khi không giữ yên lặng được nữa, thưa rằng:
- Tách đã tràn rồi, xin đừng rót nữa.

Nam Ẩn trả lời:
- Ông cũng giống như tách trà này. Trong óc ông đầy những tư tưởng, nếu ông không đổ hết tách trà của ông đi thì tôi làm sao mà nói chuyện Thiền cho ông nghe được.

************************************
Ai có thành kiến hơn ai...!?

[Thien Nhan]

75. Bạch Cư Dị và Điểu Sào Thiền Sư.


Thiền sư Đạo Lâm trú trên cây tùng, do đó người đời gọi là Điểu
Sào thiền sư. Một hôm thi sĩ Bạch Cư Dị hướng Đạo Lâm thỉnh giáo:
- Thế nào là đại ý Phật pháp?
- Không làm các điều ác, nguyện làm mọi điều lành.

Bạch Cư Dị nghe rồi bảo thiền sư rằng:
- Nói vậy thì đứa trẻ lên ba cũng biết.

- Tuy là đứa trẻ lên ba cũng biết, nhưng ông lão tám mươi cũng chưa làm được...!?

[Thien Nhan]

89. Cái gì chẳng phải là Phật Pháp?

Đời Đường Đức Tông, Hội Thông một vị lục quan sử 11 tuổi thọ 5 giới, 22 tuổi từ quan, xuất gia, được Điểu Sào thiền sư thế phát. Ngày đêm chuyên cần học tập, tụng đọc kinh điển đại thừa, tu tập an ban tam muội. Một hôm bỗng cáo từ ra đi.
Thiền sư hỏi:
- Ngươi định đi đâu?

- Vân du thiên hạ, học tập Phật Pháp.

- Nói đến Phật Pháp ở đây ta cũng có chút ít.

- Phật Pháp của hòa thượng là gì?


Thiền sư rút một sợi tơ từ áo ra giơ lên nói:

- Đây chẳng phải là Phật Pháp sao...!?

[Thien Nhan]

108. Tất cả đều không.

Thiết Chu đi khắp nơi tham phỏng danh sư. Một hôm tới chùa Tướng Quốc gập Độc Viên. Để biểu thị ngộ cảnh của mình Thiết Chu đắc ý nói :
- Tâm, Phật, chúng sanh đều không. Chân tánh của mọi hiện tượng là không, nên không có ngộ, mê, thánh, phàm, cho, nhận.

Độc Viên lấy gậy gõ vào đầu Thiết Chu.
Thiết Chu hét lên :
- Vì sao thầy đánh đệ tử?

- Tất cả đều không, sự tức giận của ngươi từ đâu tới vậy?

[Thien Nhan]

109. Giới Ngữ.

Có bốn học tăng ước hẹn nhau ngồi thiền 7 ngày không được nói chuyện. Ngày đầu tiên 4 người ngồi thiền không nói, tới khuya, cây nến lập lòe lúc sáng lúc tối.

Một ông tăng bỗng mở miệng:
- Cây nến sắp tắt kìa!

Ông tăng thứ hai:
- Chúng ta đã hẹn không nói mà!

Ông tăng thứ ba:
- Các ngươi vì sao lại nói?

Ông tăng thứ tư:
- Ha! Ha! Chỉ có ta là không nói!

[Thien Nhan]

110. Cho và nhận.

Vô Nan chỉ có một đồ đệ thừa kế là Chánh Thọ. Một hôm Vô Nan bảo Chánh Thọ:
- Ta đã già rồi, nay giao cho ngươi cuốn sách này làm chứng tích cho sự thừa kế.
- Con đã tiếp nhận thiền chẳng lập văn tự của sư phụ rồi và con rất thỏa mãn, cuốn sách này sư phụ hãy tự giữ lấy.
- Cuốn sách này đã được lưu truyền 7 đời rồi, và ta cũng có thêm thắt những kiến giải của ta nữa. Ngươi hãy cầm lấy như một biểu tượng tiếp thụ y bát.
- Dạ, được!
Lúc đó trời rất lạnh, bên ngoài tuyết rơi tơi bời, trong phòng có nhóm một hỏa lò để sưởi. Chánh Thọ cầm cuốn sách quẳng ngay vào lò. Vô Nan nổi giận hét lên:
- Ngươi làm gì vậy?
Chánh Thọ cũng hét lại:
- Sư phụ nói gì?

Vô Nan nhìn Chánh Thọ đột nhiên tâm ý bình hòa trở lại, trong khoảng khắc cuốn sách đã thành tro.

[Thien Nhan]

112. Không gì không là thuốc.

Một hôm, bồ tát Văn Thù kêu Thiện Tài đồng tử đi hái thuốc, bảo rằng:
- Ngươi đi hái bất cứ thứ gì không là thuốc đem về đây!

Thiện Tài tìm không thấy trở về nói :
- Không gì không là thuốc!

- Vậy ngươi hái bất cứ cái gì là thuốc đem ra đây!
Thiện Tài ngắt một cọng cỏ đưa cho Văn Thù. Văn Thù cầm lấy cọng cỏ bảo đại chúng rằng:
- Cái này có thể giết người, nhưng cũng có thể cứu người!
(Bích Nham Lục)

[Thien Nhan]

164. Ba chuyển ngữ của Triệu Châu.

Triệu Châu nói với chúng đệ tử:

- Phật bùn không độ nước...!?

- Phật vàng không độ lò...!?

- Phật gỗ không độ lửa...!?

- Phật thật ngồi trong nhà là Phật nào...!?

[Thien Nhan]

215. Không vì gì cả.

3 người kia thấy một người đứng trên đỉnh núi bèn hỏi nhau:
- Tại sao người kia đứng trên đỉnh núi?
- Hãy lại hỏi hắn tại sao?
Người thứ nhất hỏi:
- Ông đứng đây để đợi bạn?
- Không!
Người thứ nhì hỏi:
- Ông đứng đây để ngắm cảnh?
- Không!
Người thứ ba hỏi:
- Ông đứng đây để hóng gió?
- Không!


Cả ba người cùng hỏi:

- Cái gì cũng không, vậy tại sao ông đứng đây?

- Tôi chỉ đứng đây, chẳng vì gì cả...!

[Thien Nhan]

217. Người mù không biết đèn đã tắt.

Một người mù, lúc từ giã bạn về nhà, bạn ông đưa cho ông một cái đèn lồng.

- Tôi không cần đèn lồng, đối với tôi sáng hay tối cũng vậy thôi!
- Tôi biết chứ, nhưng nếu anh không mang đèn thì người khác có thể xô vào anh.
- Được.
Người mù mang đèn về, nhưng giữa đường vẫn bị một người xô phải, ngã lăn trên đất. Người mù hỏi:

- Ông không thấy đèn sao?
Người kia trả lời:
- Đèn của ông đã tắt từ bao giờ rồi...!

[Thien Nhan]

219. Sắc tức thị không.

Ích Trung hòa thượng là một nhà danh họa. Một hôm, có một người đến thưa:
- Xin thầy vẽ cho con cái tâm trong câu "Chỉ thẳng tâm người, thấy tánh thành Phật"
Ích Trung bèn lấy bút chấm một điểm trên má người ấy. Người ấy tức giận la lên:
- Thầy làm gì vậy?
Ích Trung bèn hoa bút vẽ một bức chân dung người ấy đang giận dữ, và giơ lên:
- Đây là tâm!

Người kia nói:
- Thấy tánh thành Phật, thầy có thể vẽ cái tánh ấy cho con coi chút được không?


- Ngươi hãy mang cái tánh ấy ra đây, ta sẽ vẽ cho ngươi...!?

[Thien Nhan]

220. Đồ cổ của một vị tướng.

Có một vị tướng quân, lúc ở nhà mang đồ cổ ra ngắm nghía, sẩy tay đồ cổ rơi xuống; nhưng may mắn là ông chụp lại kịp thời. Ông sợ đến toát mồ hôi.

Ông nghĩ thầm: "Ta đã từng lãnh đạo hàng ngàn vạn quân sĩ xông pha nơi trận mạc, không tiếc gì thân mạng mà chưa bao giờ sợ đến thế! Tại sao hôm nay chỉ vì một cái chén nhỏ mà trở nên như thế này?"


Cuối cùng ông đã hiểu suốt vì .... nên đưa đến lo sợ bị mất.