Tam Bảo là gì?

[Thánh_Tri]

Xin mời quý vị chia sẽ "Tam Bảo là gì" và vì sao phải "Quy Y Tam Bảo" và "Quy Y Tam Bảo như thế nào"? cũng như các vấn đề liên quan đến tam bảo có thể trình bài học hỏi.

[Thánh_Tri]

Xin Trích Trong Phật Học Phổ Thông của HT Thích Thiện Hoa:

I - Ðịnh Danh Và Giải Nghĩa.

1- Quy-y nghĩa là gì? Quy là trở về; Y là nương tựa, Quy-y là trở về nương tựa nơi mà mình đã vì si mê, phóng đãn lià bỏ ra đi, như đứa trẻ khờ dại đã rời bỏ cha mẹ để ra đi trong hoan phá, bây giờ biết sự dại khờ do kinh nghiệm khổ đau, quay trở về nương tựa lại dưới bóng hạnh phúc và yêu thương của cha mẹ. Chữ Quy-y nguyên dịch nghĩa là kính vâng hay phục tòng.

2- Tam bảo nghĩa là gì? Tam bảo là ba ngôi báu: PHẬT, PHÁP, TĂNG.

Ở thế gian, vàng bạc, ngọc ngà và danh vọng là quí báu. Nhưng sự thật, vàng bạc, danh vọng đâu có cứu được con người khỏi khổ, sống, già, bịnh, chết, mà lắm khi còn làm cho con người thêm khổ nữa! Còn Phật, Pháp, Tăng thì có đủ năng lực dắt dẫn con người ra khỏi những cái khổ nói trên. Bỡi thế, người đời mới tôn sùng Phật Pháp, Tăng là ba ngôi báu (Tam Bảo).

a) PHẬT: Chữ Phật do chữ Phạn Bouddha phiên âm ra. Tàu dịch là Giác Giả nghĩa là: Bực đã giác ngộ sáng suốt hoàn toàn về ba phương diện: Tự giác, giác tha, giác hạnh viên mãn.

b) PHÁP: Pháp là do chữ Phạn Dharma mà dịch nghĩa ra. Pháp là phuơng pháp tu hành mà Phật đã phát huy ra để diệt trừ mọi mê muội, khổ đau và chứng được quả Phật. Ba Tạng Kinh Ðiển đều gọi chung là Pháp.

c) TĂNG: Tăng hay Tăng già là do chữ Phạn Shanga mà phiên âm ra; Tàu dịch là: Hòa hợp chúng, nghĩa là một đoàn thể tu hành từ bốn người sắp lên, cùng nhau sống chung một chỗ, đồng giữ giới luật cu Phật, đồng chia sớt cho nhau một cách hòa thuận những gì đã thâu nhận được, từ vật chấc đến tinh thần.

3- Quy-y Tam-bảo là thế nào? - Quy-y Tam-bảo là trở về nương tựa ba ngôi báu: PHẬT, PHÁP, TĂNG.

Tại sao phải Quy-y Phật? - Vì Phật là đấng hoàn toàn sáng suốt, từ bi vô lượng, phước huệ vô biên, đức hạnh viên mãn; - Vì Phật là người dẫn đường vĩ đại nhất, đã có cái kinh nghiệm bản thân thoát ra ngoài vòng sanh tử để chứng Ðạo.

Tại sao quy-y Pháp? - Vì chỉ có phương pháp của Phật là đầy đủ công năng để đưa chúng ta qua khỏi bể khổ, đến bờ giải thoát.

Tại sao lại quy-y Tăng? - Vì Tăng là người đã hy sinh gia đình, tiền của, danh vọng... để tình nguyện theo Phật dắt dẫn chúng sanh trên đường Ðạo.

-------------------------------
Chú Ý:

Tam là Ba. Bảo là vật báo quý. Vậy Tam Bảo là ba thứ quý báo hơn cả vàng bạc vì có thể đưa ta ra khỏi biển khổ sanh tử luân hồi, được chân hạnh phúc. Những gì là ba? Phật, Pháp, và Tăng.

Quy Y Phật, Pháp, Tăng là quay về nương tựa với Phật, Pháp, và Tăng.

Ta quay về nương tựa Phật, Pháp, Tăng không phải là cầu xin cho thêm những thứ vật chất hoặc những thứ chỉ đưa đến đau khổ và ràng buộc, không có lợi ích gì cho biệt giác ngộ và giải thoát. Vật chất như nghèo cầu xin cho giàu lên. Giàu cầu xin cho giàu thêm. Cầu xin phật pháp tăng hóa phép thần thông giúp chúng ta hết bịnh, sống lâu, bình an, đẹp đẻ, an vui hạnh phúc và linh tinh những việc khác.

Đến khi xin không được thì cho là Phật, Pháp, Tăng không linh, chùa nầy không linh, nghe đồn chùa khác linh hơn nên bỏ Tam Bảo nầy mà chạy theo tam bảo khác.

Xin thưa, Phật, Pháp và Tăng không thể làm như vậy vì Tam Bảo không phải là Thần Tiên. Và trở về nương tựa Phật Pháp Tăng không phải là trở về cầu xin cái gì thì được cái nấy như vậy.

Ta phải hiểu đúng rằng:

Phật là bậc thầy giác ngộ mà chúng ta trở về nương tựa để được giác ngộ như ngài chứ không phải là mê thêm. Đó gọi là Quy Y Phật.

Pháp là giáo pháp, là phương pháp tu hành dẫn đến sự giải thoát và giác ngộ mà Phật đã chỉ dạy cho chúng ta. Chúng ta theo đúng những lời Phật dạy trong Kinh Điển mà tu hành thì đó là trở về và nương tựa Pháp. Đó gọi là Quy Y Pháp.

Tăng là các bậc tu sĩ thanh tịnh đã có kinh nghiệp học hiểu và tu tập giáo pháp của Phật, là những người có thể cho chúng ta thân cận để học hỏi tu hành chân chính. Thì đó là Quy Y Tăng.

Ở đây Quy Y Tam Bảo quan trọng là "Pháp học và pháp hành".

Pháp Học là học giáo lý của đức Phật đã giảng dạy trong Kinh Điển.
Pháp Hành là thực hành những gì đức Phật đã giảng dạy.

Ta cầu xin sự bình an, an vui, hạnh phúc v.v... là cầu học và hành giáo lý của Phật. Nhờ có học hiểu và đem ra thực hành giáo lý của Phật, ta mới được cái quả an vui, hạnh phúc, giác ngộ, giải thoát thật sự.

Cầu xin giàu sang ư? Được! hãy học và hành lời Phật dạy về cách Bố Thí Tài.

Cầu xin khỏe mạnh sống lâu ư? Được! hãy học và hành lời Phật dạy về cách Bố Thí Vô Úy, không giết hại chúng sanh mà còn phóng sanh chúng.

Cầu xin thông minh ư? Được! hãy học và hành lời Phật dạy về cách Bố Thí Pháp.

Cầu xin giải thoát và giác ngộ ư? Được hãy học và hành lời Phật dạy về Tứ Diệu Đế, Bát Chánh Đạo, Thiền Định, cho đến tu Tịnh Độ, Thiền, Mật v.v...

Ta không học và không thực hành lời Phật dạy, chỉ đi cầu xin thì không đúng pháp, tức kết quả sẽ không được toại nguyện, vì không làm mà đòi ăn, không ăn mà muốn no thì có hợp lý chăng? Thế thì đừng trách Phật, Pháp, Tăng. Nên trách mình mê muội lầm lạc mới đúng.

Mong rằng mọi người nhận thức đúng đắng về việc Quy Y Phật, Pháp, Tăng mà đi trên con đường chân chính, thì kết quả an vui hạnh phúc, giác ngộ giải thoát sẽ là chân thật.

[Thánh_Tri]

Xin Trích từ Phật Học Phổ Thông của HT Thiện Hoa:

II- Ba Bực Tam Bảo

Tam Bảo có ba bực:
- Ðồng thể Tam bảo,
- Xuất thế gian Tam bảo,
- Thế gian trụ trì Tam bảo.

1 - Ðồng Thể Tam Bảo

a) Ðồng Thể Phật Bảo: tức là nói tất cả chúng sanh cùng chư Phật dồng một thể tánh sáng suốt.

b) Ðồng Thể Pháp Bảo: tức là nói tất cả chúng sanh cùng chư Phật đồng một pháp tánh từ bi bình đẳng.

c) Ðồng Thể Tăng Bảo: tức là nói tất cả chúng sanh cùng chu Phật đồng một thể tánh thanh tịnh, sự, lý hòa hợp.

2 - Xuất Thế Gian Tam Bảo

a) Xuất Thế Gian Phật Bảo: là chỉ cho Ðức Phật Thích Ca Mâu Ni, Ðức Phật A-Di-Ðà, Chư Phật trong mười phương ba đời, đã tự giải thoát ra khỏi sự ràng buộc của thế gian.

b) Xuất Thế Gian Pháp Bảo: là chỉ cho Chánh pháp của Phật, có công năng làm cho chúng sanh thoát khỏi sự ràng buộc của thế gian, như Tứ-đế, Thập-nhị nhân-duyên, Lục -độ v.v...

c) Xuất Thế Gian Tăng Bảo: là chỉ cho các vị Thánh-Tăng đã thoát ra ngoài sự ràng buộc của thế gian như đức QuánThếÂm, Ðại Thế Chí, Văn Thù, Ca-Diếp, A-Nan v.v...

3- Thế Gian Trụ Trì Tam Bảo

a) Thế Gian Trụ Trì Phật Bảo, là chỉ cho Xa Lợi của Phật, tượng Phật đức bằng kim khí, chạm trổ bằng danh mộc, tô bằng đất, đắp bằng xi măng, thêu bằng vải, hay vẽ trên giấy.

b) Thế Gian Trụ Trì Pháp Bảo, là chỉ cho ba tạng Giáo điển: Kinh, Luật, Luận viết hay in trên giấy, trên vải trên lá buôn v.v...

c) Thế Gian Trụ Trì Tăng Bảo, là chỉ các vị Tỳ Kheo, Tỳ Kheo Ni tu hành chơn chánh, đạo đức trong sạch, giới luật trang nghiêm trong hiện tại.


Chú Ý:

Tam Bảo có ba bực: Đồng Thể, Xuất Thế và Thế Gian Tam Bảo.

Vậy Quy Y Đồng Thể Tam Bảo nghĩa là quay về nương tựa tam bảo của Tự Tánh. Tự Tánh chúng ta vốn là Sáng suốt, Bình Đẳng và Thanh Tịnh. Ta đánh mất Chân Tâm của mình bằng cách khởi niệm sanh vọng chạy theo trần cảnh mà quay đầu bới Tánh Giác của mình. Cho nên ta bị luân hồi sanh tử từ vô thỉ kiếp đến nay. Nay đã Quy Y Tam Bảo tức là trở về nương tựa với Phật Pháp Tăng. Phật Pháp Tăng tức là Bản Tâm Sáng Suốt, Bình Đẳng, Thanh Tịnh của chính mình vốn sẵn có. Vì vậy quy y Phật là quy y Tự Tánh Giác, Quy y Pháp là quy y Tự Tánh Bình Đẳng, quy y Tăng là quy y Tự Tánh Thanh Tịnh của chính mình.

Tuy Tự Tánh vốn đầy đủ Tam Bảo, nhưng ta cũng phải nhờ Tam Bảo Thế Gian và Xuất Thế Gian mới biết mà tu tập để trở về nương tựa với Tự Tánh Tam Bảo. Vì vậy cũng phải Quy Y Thế và Xuất Thế Tam Bảo.

Quy Y Xuất Thế Gian Tam Bảo nghĩa là Quy Y Ba Đời Mười Phương Hết Thảy Chư Phật, theo các ngài tu học và thực hành những lời giáo huấn của các ngài, cũng như vị thánh tăng đã giải thoát khỏi luân hồi sanh tử của thế gian. Cho nên ta không phải chỉ quy y riêng biệt một đức Phật nào, không quy y riêng biệt một giáo pháp nào, không quy y riêng biệt một vị thánh tăng xuất thế nào, mà là quy y tất cả chư phật, tôn pháp, hiền thánh tăng xuất thế. Có vô lượng chúng sanh tức phải có vô số chư Phật, Tôn Pháp, Hiền Thánh Tăng. Có thế giới Ta Bà tức phải có các thế giới khác ở 10 phương. Cho nên việc Chư Phật, Tôn Pháp, Hiền Thánh Tăng ở 10 phương thế giới không phải là chuyện lạ lùng gì cả.

Tuy nhiên ta hiện tại sống ở trong Nam Diêm Phù Đề thuộc cõi Ta Bà Thế Giới, nơi Phật Thích Ca Mâu Ni làm giáo chủ thì chúng ta phải nương tựa đức Thích Ca Mâu Ni Phật và giáo pháp của ngài cũng như các vị tăng chúng ở cõi nầy. Vì vậy phải Quy Y Thế Gian Tam Bảo.

Đức Thích Ca Mâu Ni Phật đã thị hiện nhập niết bàn hơn 2500 qua chỉ còn để lại xá lợi của ngài. Rồi chúng ta do lòng ngưỡng mộ quy kính, muốn hằng nhớ ngài nên lập ra các hình tượng để thờ kính. Rồi đọc Kinh Sách những lời dạy của ngài đã để lại mà học hỏi tu hành, cũng như nương vào các bậc Tăng Sĩ giới đức học vấn sâu xa mà chỉ dạy cho chúng ta về Phật pháp.

Người Phật Tử Tu Tại Gia như chúng ta được gọi là Cận Sự Nam (Ưu Bà Tắc), Cận Sự Nữ (Ưu Bà Di). Vậy ta phải đã quy y Tam Bảo rồi thì phải làm tròn bổn phận của một người Phật tử tại gia. Tức là phải thân cận học hỏi và phụng sự Phật, Pháp, Tăng.

Có rất nhiều người cho mình là Phật Tử mà chẳng coi Phật, Pháp, Tăng ra gì. Ỷ mình thông minh nên chẳng thân cận học hỏi, ỷ mình cao siêu nên chẳng phụng sự giúp đở mà ngược lại còn chê bai, nói sấu, bài xích, nói lỗi của Phật, Pháp, Tăng. Ta đã là người Phật Tử tu hành thì phải tu cho đúng. Tu là tu sửa. Ta chê bai, nói sấu, bài xich, nói lỗi của Phật Pháp Tăng thì đâu phải gọi là tu sữa thân khẩu ý của mình nữa.

Phải nhớ rằng ta Quy Y Tam Bảo không phải ta chỉ quy y một vị Tăng nào, một ngôi chùa nào cả. Tam Bảo rộng lớn, ta quy y khắp tam bảo 10 phương ba đời. Vị thầy mà truyền Tam Quy Ngũ Giới cho chúng ta chỉ là vị thầy thay mặt Tam Bảo ba đời mười phương mà chứng minh cho chúng ta. Không phải Quy y Tăng là chỉ quy y ông thầy đó. Còn các vị Thầy khác đều chê bai, không quy y. Không phải chỉ quy y một ngôi chùa đó còn các ngôi chùa khác nói sấu không nương về tu học.

Thấy tất cả hình tượng Phật ta đều cung kính cúng dường lễ bái, Thấy tất cả Tăng Sĩ ta đều cung kính phụng sự thân cận học hỏi. Thấy tất cả Kinh Điển dù là Nam Tông hay Bắc Tông ta đều cung kính học tập. Thấy tất cả chùa chiền ta đều cung kính phụng sự thân cận. Chứ không phải là theo tượng Phật to đẹp bỏ tượng phật nhỏ sấu, không phải là theo ông tăng nầy mà chê ông tăng kia, không phải là theo kinh hệ phái nầy phỉ báng kinh hệ phái kia, không phải là công quả chùa nầy giúp chùa nầy tân cấp mà hủy bỏ chùa kia.

Đã là Phật Tử Quy y Tam Bảo cùng khắp 10 phương ba đời mà còn chia phe phái, phật nầy phật kia, kinh nầy kinh kia, thầy nầy thầy kia, chùa nầy chùa kia. Thì thử nghĩ xem đó có phải là Quy Y Tam Bảo không? Có hợp lý với nghĩa Quy Y Tam Bảo không?