Reuters dẫn nguồn Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết đích thân Chủ tịch Hồ Cẩm Đào đã đề nghị ông Obama không gặp Đạt Lai Lạt Ma. Ông Mã Triều Húc, người phát ngôn Bộ Ngoại giao, nói trên trang web chính thức của bộ này rằng chính quyền Bắc Kinh “phản đối mạnh mẽ việc nhà lãnh đạo Mỹ liên hệ với Đạt Lai Lạt Ma dưới bất cứ hình thức và bối cảnh nào”. Ông Mã nhấn mạnh trong cuộc gặp thượng đỉnh giữa hai ông Obama và Hồ Cẩm Đào hồi tháng 11-2009, nhà lãnh đạo Trung Quốc “đã giải thích lập trường kiên quyết phản đối bất cứ nhà lãnh đạo hay quan chức chính phủ nào gặp Đạt Lai Lạt Ma”.
Phản ứng giận dữ của Trung Quốc đối với tuyên bố của Nhà Trắng là dễ hiểu bởi trước giờ nước này vẫn khẳng định Tây Tạng là “một phần lãnh thổ không thể tách rời” của họ, như báo Le Figaro (Pháp) nhận xét thời điểm được chọn (cho cuộc gặp) là không vô tình.
Lần này, nó lại diễn tiến sau hàng loạt sự kiện mà Mỹ không hài lòng: chuyến thăm Trung Quốc ít thành công của ông Obama vào giữa tháng 11-2009, việc Bắc Kinh từ chối xem xét lại tỉ giá đồng nhân dân tệ, thất bại của Mỹ tại hội nghị khí hậu ở Copenhagen, xung đột quanh vụ Google và việc Trung Quốc từ chối hưởng ứng những biện pháp trừng phạt Iran.
Giải thích về phản ứng của Washington và Bắc Kinh, báo này cũng cho rằng cả Washington lẫn Bắc Kinh đều đang lên giọng. Phản ứng của Bắc Kinh mang cung giọng cao hơn so với cung giọng trong những lần trước đây. Cung giọng của Washington đối với Bắc Kinh từ nhiều tuần qua cũng đang thay đổi theo hướng càng lúc càng mạnh mẽ hơn, nhưng “không mang bản chất xung đột” mà chỉ muốn “ấn định một số giới hạn”.
Nhận định về diễn biến quan hệ Mỹ - Trung, một tờ báo khác của Pháp viết: quan hệ Washington và Bắc Kinh là quá thiết yếu cho hai nước để có thể vì vụ bán vũ khí cho Đài Loan mà xem xét lại. Làm sao ông Obama có thể hi vọng tăng gấp đôi xuất khẩu của Mỹ như đã hứa trong thông điệp liên bang đầu năm, nếu như không có được sự xem xét lại tỉ giá đồng nhân dân tệ. Còn Trung Quốc lại đang cần những nhà chế tạo nước ngoài để phát triển ngành công nghiệp hàng không của mình.
HẢI MINH
Theo tuoitre