LTS: Trong mùa lễ hội tháng Giêng năm nay, một số tờ báo đã phản ánh về hiện tượng người đi lễ tại các cơ sở tín ngưỡng, di tích lịch sử - văn hóa ở miền Bắc đã cài tiền vào tay các thánh tượng, tượng các nhân vật lịch sử… gây bức xúc trong dư luận. Hiện tượng ở một số địa điểm tín ngưỡng Phật giáo được nêu lên bằng những lời lẽ phê phán gay gắt cùng với hình ảnh cụ thể dễ đưa đến những ngộ nhận rằng sự mê tín dị đoan đang phủ lên chùa chiền, người Phật tử mê tín mù quáng… Trong lúc thực tế thì không hẳn như thế. GN sẽ trở lại vấn đề này trong tương lai, ở số này xin khép lại Câu chuyện trong tuần với ý kiến của TT.Thích Bảo Nghiêm, Phó Chủ tịch kiêm Trưởng ban Hoằng pháp T.Ư GHPGVN.

- Bạch Thượng tọa, vài ngày trở lại đây, báo chí trong cả nước lại rộ lên chuyện tình trạng lộn xộn của người đi lễ, cúng lễ nơi các cơ sở tín ngưỡng (trong đó có các cơ sở Phật giáo), bức xúc nhất là việc một số người đi lễ cài tiền lên trên khe hở, cả trên tay các thánh tượng. Những lời bình về hiện tượng này cũng gay gắt không kém. Quan điểm của Thượng tọa ra sao về vần đề này?

TT. Thích Bảo Nghiêm: Trước tiên chúng ta cần phải nhìn nhận một cách thấu đáo về sự việc này và cũng nên thận trọng khi đánh giá.

Điều mà tôi nghĩ ai cũng biết là các thầy không bao giờ chỉ dẫn Phật tử mình như thế và vì lẽ đó, nếu đã là Phật tử thì họ sẽ có cách cúng kiếng đúng với Chánh pháp. Do vậy, một số phương tiện truyền thông dùng từ "Phật tử" trong trường hợp này là không chính xác mà đúng hơn là "người dân". Họ là những người ít có dịp đi nghe giảng pháp và chỉ đi cúng lễ những dịp đầu năm mới nên có hiện tượng đó.

Nhân đây cũng xin nói thêm rằng, tất cả những tín ngưỡng được phản ánh hầu hết đều xuất phát từ quan niệm dân gian với cách nghĩ, cách làm đã ăn sâu vào tiềm thức của người dân nên không thể tránh khỏi những hành động không phù hợp và cần phải chấn chỉnh, chẳng hạn như: vứt tiền xuống suối tại chùa Hương mà người ta cho là rải lộc, đặt lễ không đúng nơi đúng chỗ, mua tiền giả dâng cúng Phật thánh v.v…

- Vậy theo Thượng tọa, chúng ta có cách nào để dần thay đổi thực trạng này ?

- Những hiện tượng này bắt đầu phát sinh cách đây khoảng 7, 8 năm và chỉ diễn ra trong đầu năm mới gắn liền với ước vọng mang tính tâm linh của nhiều người cùng với cả những điều kiêng kỵ nhất định. Do vậy nếu như gặp trường hợp này, chúng tôi cũng luôn tìm cách dung hòa để vừa tạo sự trang nghiêm cho các cơ sở tự viện vừa làm cho người cúng lễ cảm thấy an lòng. Nếu như họ đặt tiền vào tượng Phật hay không đúng chỗ, chúng tôi thường chờ họ đi khỏi rồi mới chỉnh sửa lại. Hay nhờ các Phật tử thân tín nhắc nhở chứ chư Tăng Ni cũng không có đủ thời gian mà suốt ngày làm các việc này. Tuy nhiên, giải pháp này chỉ nhất thời mà thôi và về lâu về dài chúng ta cần có sự phối hợp của nhiều phía. Trong đó, quan trọng nhất vẫn là truyền thông và giáo dục với phần đông quần chúng trong xã hội về những gì nên làm và không nên làm ở những nơi linh thiêng và cần có cách biểu hiện mang tính văn hóa.

Gia Trúc (thực hiện)

Theo giacngo