Tôn tạo di tích chùa Tảo Sách

Ngày 10/4/2009, UBND quận Tây Hồ đã tiến hành khởicông việc tu bổ, tôn tạo di tích chùa Tảo Sách (số 386, đường Lạc Long Quân, phường Nhật Tân). Đây là công trình tôn tạo phát huy giá trị di tích lớn, hướng tới kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội.

 

Chùa Tảo Sách by Phạm Duy PhongChùa Tảo Sách (hay còn gọi là Tào Sách, Linh Sơn tự) nằm trong quần thể chùa, đình, phủ, miếu nổi tiếng nhìn ra Hồ Tây và cũng là một trong số ít những ngôi cổ tự ở Hà Nội còn giữ được vẻ cổ kính, u tịch, trang nghiêm của không gian Phật đài, nhưng lại rất đẹp, cảnh sắc tốt tươi, thu hút rất nhiều du khách và sĩ tử đến vãn cảnh, đọc sách.

 

Tương truyền chùa Tảo Sách có liên quan đến dấu tích của hoàng tử Uy Linh Lang, con trai thứ bảy của vua Trần Nhân Tông. Thuở nhỏ, hoàng tử Linh Lang sống với mẹ là Chiêu Minh phu nhân ở phường Nhật Chiêu (nay là phường Nhật Tân, quận Tây Hồ), nhiều lần xin xuất gia nhưng không được cha mẹ chấp thuận, hoàng tử lập một nhà nhỏ ven hồ làm nơi đọc sách, cùng bạn bè rèn văn, luyện võ. Lớn lên, sau khi chiến thắng quân Nguyên trở về, hoàng tử không nhận ban thưởng mà lui về tu thiền ở chùa Vân Hồ. Vua luận công, phong là Dâm đàm Đại Vương. Khi Dâm Đàm Đại vương mất, nhân dân rước bài vị vào Chiêu thánh điện, thờ làm Thành hoàng cùng 6 người bạn của ngài. Còn trên nền nhà đọc sách ven hồ, dân làng dựng một thảo am để ghi nhớ dấu tích của Linh Lang hoàng tử. Đến đầu đời Lê (thế kỷ XV), nhân dân đã dựng ngôi chùa thay cho am cỏ, gọi là Tảo Sách tự (nghĩa là đọc sách dưới ánh ban mai). Một thời gian dài, chùa bị lãng quên, không có người tụng kinh gõ mõ. Đến cuối triều Bảo Đại (năm 1941) chùa mới được xây dựng lại theo quy mô như hiện nay. Chùa Tảo Sách cũng là một trong số ít ngồi chùa thờ Phật theo phái Tào Động, khởi nguồn từ Thiền sư Thủy Nguyệt, trưởng môn phái Tào Động truyền thụ đệ tử trụ trì các chùa quanh Hồ Tây.

 

Ngoài việc thờ Phật, chùa Tảo Sách còn là cơ sở sinh hoạt của hội Hoa Nghiêm, bao gồm những thiện nan tín nữ của Nhật Tân và thập phương cùng chung thiện tâm thiện hành là "Tụng kinh Hoa Nghiêm, làm điều thiện, tích đức". Năm 1994, chùa đã được Nhà nước công nhận là di tích lịch sử văn hoá. Dưới sự trụ trì của Thượng tọa Thích Nguyên Hạnh, chùa đã đã được duy tu, tôn tạo với đủ nhà thờ Tổ, trai phòng, nhà thờ Mẫu, điện thờ đức Quan Thế Âm Bồ Tát..., đặc biệt là dựng lại gác chuông, tam quan đậm nét kiến trúc dân gian, hài hoà cảnh trí như hiện nay. Đặc biệt, tòa tam bảo của chùa được xây dựng, trang trí khá độc đáo so với các công trình kiến trúc của các chùa quanh khu vực. Trong chùa còn lưu giữ được rất nhiều tư liệu Hán Nôm có giá trị và những di vật mang tính nghệ thuật cao như chùa có 42 câu đối (39 câu đối chữ Hán, 3 câu đối chữ Nôm), 23 bức đại tự, 2 quả chuông trong đó một quả đúc năm Minh Mệnh tam niên (1822), 29 văn bia, trong đó có đến 12 bia được lập vào năm Tân Tỵ niên hiệu Bảo Đại (1941), hơn 40 pho tượng tròn...

 

Ngôi chùa 600 năm tuổi này dù đã được sửa chữa, tu bổ nhiều lần nhưng vẫn không tránh được sự tàn phá của thiên nhiên, chiến tranh, nên nhiều hạng mục đã xuống cấp rất cần được sửa chữa. Tháng 3/2009, quận Tây Hồ đã có quyết định về việc tu bổ chùa, cụ thể là cổng tam quan và tòa tam bảo. Mức đầu tư kinh phí 6 tỷ đồng, trong đó chỉ có 800 triệu đồng là từ ngân sách của quận, còn lại là tiền của nhà chùa và công đức của nhân dân. Để việc tôn tạo thực sự phát huy giá trị di tích, đồng thời không làm mất đi cảnh sắc cũ của chùa, quận đã giao cho nhà chùa là chủ đầu tư và giám sát việc thực hiện công trình. Theo đó, Tam quan của chùa sẽ được xây dựng chính diện với tòa tam bảo, cùng soi bóng xuống Hồ Tây (mở ra phía đường dạo ven Hồ Tây). Việc tu bổ tòa tam bảo trên cơ sở tôn trọng kiến trúc nguyên bản, hỏng chỗ nào, sửa chỗ đó để tránh làm mất giá trị di tích.

 

Ông Vũ Hoài Phương, trưởng phòng VHTT quận Tây Hồ cho biết: "Chùa Tảo Sách là một trong số ít những ngôi chùa có được một không gian đẹp, nhiều cây xanh, lại nằm sát mép nước Hồ Tây. Khi việc tôn tạo hoàn thành, đây sẽ là một điểm nhấn giúp cho việc quảng bá và phát huy giá trị của hệ thống di tích ven hồ và thực sự là điểm tham quan của những ai có mong muốn thiện tâm thiện hành".