Lấy tiền xoa tượng - văn hóa gì?

Cúng tiền thật, trong tâm thức của người Việt khởi nguồn nó mang ý nghĩa như là một chút công đức, là “giọt dầu”, và việc “phát tâm công đức” này cũng là niềm hy vọng cầu mong may mắn. Nhưng việc dúi tiền lẻ bừa bãi như hiện nay lại là chuyện khác…

Những địa chỉ như Phủ Tây Hồ, chùa Hà, chùa Hương (Hà Nội) Yên Tử (Quảng Ninh), đền Bà Chúa Kho (Bắc Ninh) chùa Bái Đính (Ninh Bình), phủ Giầy, đền Trần (Nam Định), đền ông Hoàng Mười (Hà Tĩnh)… đều xảy ra tình trạng dán, xoa tiền lẻ tràn lan.

Cái gọi là “phát tâm công đức” xưa kia chỉ là “tâm tiền”, là hương hoa oản chuối. Còn giờ, có cảm giác mọi thứ đều “quy ra thóc”, đồng tiền là thước đo mọi giá trị.

Du khách dán tiền lẻ khắp nơi vì không hiểu biết, vì không có ai can ngăn – không loại trừ có sự “im lặng đồng lõa”. Một người dán được, người sau thấy hay hay cũng dán. Dù chả biết dúi hay dán tiền đó để làm gì?

Chiếc khánh trên đỉnh non thiêng Yên Tử

Theo GS-TS Ngô Đức Thịnh, Giám đốc Trung tâm nghiên cứu và bảo tồn văn hóa tín ngưỡng, Ủy viên Hội đồng Di sản quốc gia và Phó Chủ tịch Hội đồng Folklore châu Á: Cúng tiền thật, trong tâm thức của người Việt khởi nguồn nó mang ý nghĩa như là một chút công đức, là “giọt dầu”, nén hương dâng cúng, cũng là niềm hy vọng cầu mong may mắn. Đây là một việc làm nên được thể hiện trang trọng và có văn hóa. Bởi nó không những mang ý nghĩa tâm linh, là sự trân trọng của người hành lễ ở nơi trời đất linh thiêng, mà còn là nét đẹp văn hóa xuất phát từ truyền thống dân tộc.

Cảnh xoa tiền ở Chùa Đồng - Yên Tử

Nhưng hiện tại, với cách “vung tiền” như giấy vụn này, chúng ta đang thể hiện sự tiếp nối một cách phản văn hóa, rẻ rúng và tùy tiện. Dù chỉ là tờ tiền có mệnh giá thấp nhất nhưng nó cũng thể hiện giá trị tinh thần và mang biểu tượng của một quốc gia. Việc rải bừa bãi khắp nơi thể ý thức công dân về đất nước, về quốc gia chưa cao.

Tiền lẻ được dúi vào tay tượng phật - Chùa Bái Đính

Rõ ràng người dân đang cần được hướng dẫn, từ phía cơ quan chức năng, phía đền, chùa… Và hiện tượng này có chấm dứt được hay không lại phụ thuộc vào ý thức của người dân.

Chùm ảnh thực hiện tại một số di tích: